THE PASSIVE THE ACTIVE = ETKEN VE EDILGEN ÇATI KONU ANLATIMI

 

Cümlede fiilin kimin yaptığı belli olmayan cümlelerdir. Bu tip cümlelere de ‘edilgen’ cümleler denir. Türkçe’de bu, -(i)l- ve –(i)n- çatı ekleriyle kurulur (kır-ıl-mak, bil-in-mek) Etken bir fiili (active), edilgen (passive) bir fiile dönüştürebilmemiz için, o fiilin geçişli bir fiil (transitive) olması gerekir. Yani, open, close, give, buy, invite. gibi nesne alabilen bir fiil olması gerekir. Happen, come, go, seem, cry gibi nesne almayan fiiller (intransitive), passive yapılamaz Öznenin yüklemde belirtilen eylemi yapan değil, eylemden etkilenen olduğu cümlelere edilgen cümle denir.

 

a) Etken ve Edilgen cümle halleri

 

  • Active fiilin nesnesi, passive cümlede özne durumuna geçer ve cümlenin tense'ine uygun olarak be + (fiilin üçüncü hali] kullanılır.Zamanlara göre çekimi şu şekildedir.

 

ZAMANLAR

ACTIVE (etken)

PASSIVE ( Edilgen)

Present continuous

Ahmet is washing the car.

The car Is being washed by him

Simple Present

Ahmet washes the car.

The car Is washed by him.

Simple Past Past

Ahmet washed the car.

The car was washed by him.

Progressive Present

Ahmet was washing the car.

The car was being washed by him.

Perfect Past

Ahmet has washed the car.

The car has been washed by him

Perfect Simple

Ahmethad washed the car.

The car had been washed by him.

 

Future be going to

Ahmetwill wash the car.

The car will bewashed by him.

Ahmetis going to wash the car.

The car Is going to be washed by him.

Future Perfect

Ahmet will have washed the car.

The car will have been washed by him.

 

a) Zaman zarflarıyla kullanımı

 

  • Cümlenin sonunda kullanılan zaman zarfları, "by phrase" den sonra gelir ‘’tarafından yapıldığını.

 

Jack washed the car yesterday.

Jack dün arabayı yıkadı

The car was washed by Jack yesterday.

Araba dün jack tarafından yıkandı

Jack will wash the car tomorrow.

Jack yarın arabayı yıkayacak

The car will be washed by Jack tomorrow.

Araba yarın jack tarafından yıkanacak.

  • "Always, usually, just, already, probably" gibi cümle içinde kullanılan zaman zarflarıgenellikle, "be" fiilinden sonra gelir. Ancak, vurgulanan öğeye bağlı olarak bu zarflar,cümle içinde farklı yerlerde bulunabilir.

 

 

Jack usually washes the car in the afternoon.

Jack genelde arabayı öğleden sonraları yıkar.

The car Is usually washed in the afternoon.

Araba genelde öğeden sonra yıkanırdı.

Jack last washed the car two days ago.

Jack arabayı en son 2 gün önce yıkadı.

The car was last washed two days ago.

Araba en son 2 gün önce yıkandı.

 

  • "Carefully, beautifully, badlygibi durum bildiren zarflar (adverbs of manner) passivecümlede genellikle "be" fiili ile asıl fiil arasında yer alır. Ancak bu zarfların asıl fiilden sonra kullanımı da mümkündür.

The horror film affected the children badly

Korku filmi çocukları kötü etkiledi.

The children were badly affected by the horror film.

Çocuklar korku filminden kötü etkilendi.

b) Soru cümlelerinde

 

  • Active bir soruyu, passive bir soruya dönüştürürken yine aynı kurallar geçerlidir.

Is Jack washing the car now?

Jack arabayı şimdi yıkıyor mu?

Is the car being washed by Jack now?

Araba şimdi ack jack tarafından mı yıkanmaya başladı

 

"Who" ile sorulan sorularda dikkatli olunuz. Eğer "who", eylemi yapan kişiyi soruyorsa

"Who .... by?" soru biçimini kullanmamız gerekir.

 

Who discovered America?

Amerikayı kim keştetti?

Who was America discovered by?

Amerika kim tarafından keşfedildi?

 

"Who" nesne durumundaki kişiyi soruyorsa "by" kullanılmaz. Ancak, nesneye ait bir preposition varsa, o kullanılır.

 

Who will you invite to your party?

Partine kimi davet edeceksin?

Who will be invited to your party?

Partine kim davetli olacak?

 

"What" bir cümlede nesneyi sorar. Yani, "what' ile sorulmuş bir soruda, nesne yoktur. Bu durumda, cümleyi passive yaparken, özne durumuna getirebileceğimiz bir sözcük yok demektir.

Böyle bir cümleyi şu şekilde passive yaparız:

 

What are they doing about the case?

Bu durum hakkında ne yapıyorlar?

What is being done about the case?

Dava hakkında ne yapılıyor.?

 

İki nesneli fiillerin edilgen yapılması

 

Bazı fiiller iki nesne alır: ‘’dolaylı nesne ve dolaysız nesne’’ Bu nesnelerin cümle içindeki yerleri iki şekilde olabilir.

 

I gave him some money yesterday

Ona dün biraz para verdim

He was given some money yesterday.

Ona dün biraz para verildi.

I will buy her a book tomorrow

Ona yarın bir kitap alacağım

A book will be bought for her tomorrow.

Yarın ona bir kitap alınacak.

 

 

 

 

 

Kiplerin Edilgen halleri

 

 

They can teach Italian.

İtalyanca öğretebilirler.

Italian can be taught.

İtalyanca öğretilebilir.

They must teach Italian.

İtalyanca öğretmeliler.

Italian must be taught.

İtalyanca öğretilmeli.

They have to teach Italian.

İtalyanca öğretmek zorundalar.

Italian has to be taught.

İtalyanca öğretilmek zorunda.

They should teach Italian.

İtalyanca öğretmeleri lazım.

Italian should be taught.

İtalyancanın öğretilmesi lazım.

They may teach Italian.

İtalyanca öğretebilirler.

Italian may be taught.

İtalyanca öğretilebilir.

 

Stative Passive : Durumlarin edilgen yapıları.

 

İngilizce'de fiillerin üçüncü halleri (past participle), bazı cümlelerde sıfat gibi işlev görür. Bu cümleler yapı olarak passive olmalarına karşın, kullanılan past participle, eylemin nasıl yapıldığını ya da kim tarafından yapıldığını ifade etmez. Yalnızca bir ismi tanımlar. Yani bir nesnenin ya da kişinin durumunu ifade eder. Bir ismi tanımladığı için de bu sözcükler sıfat görevindedir.

 

Üstteki Edilgen haraket alttaki edilgen durum.

 

The window is broken.

Cam kırık.

Yesterday, the window of the classroom was broken by one of the students.

Dün sınıfın camı, bir öğrenci tarafından kırıldı

When I entered the classroom yesterday, the window was broken.

Dün sınıfa girdiğimde, cam kırıktı.

The door to the school Is always locked by the caretaker after the classes are over

Dersler bittikten sonra, okulun kapısı müstahdem tarafından hep kilitlenir

We can't enter that room. The door Is locked.

O odaya giremeyiz. Kapı kilitli.

 

  • "Stative passive" bildiren fuller çoğunlukla bir edat ile birlikte kullanılır.

 

I'm interested In music, especially in folk music.

Müzikle ilgilenirim özellikle halk müziğiyle

She Is married to an American

O bir amerikalıyla evli

I'm satisfied with the progress you've made in English

İngilizce’de yaptığınız ilerlemeden memnunum.

 

‘’Get’’ fiiliyle yapılan edilgenler.

Bazı sıfatları "get" ile birlikte kullanarak, onlan durum bildiren bir yapıdan eylem bildiren bir yapıya dönüştürebiliriz.

 

I couldn't wear my jeans this morning, because they were still wet

Bu sabah kotumu giyemedim çünkü hala ıslaktı.

When I stepped into a hole full of water yesterday, my jeans got wet.

Dün su dolu bir çukura bastığım zaman, kotum ıslandı

The detective caught the burglar.

Dedektif hırsızı yakaladı.

The burglar got caught.

Hırsız yakalandı.

 

"Get + past participle" da aynı şekilde kullanılır ve passive bir anlam taşır.

 

She didn't want to go out because she was tired.

Dışarı çıkmak istemedi çünkü yorgundu.

Having worked for three hours without stopping, she got tired.

Ara vermeden üç saat çalışınca yoruldu.

 

"Annoy, please, surprise, frighten, etc." gibi fiilleri kullanırken dikkatli olunuz. Bu fiillerin active biçimleri "kızdırmak, memnun etmek, şaşırtmak, korkutmak vb." biçimindedir. Eğer

bunları "kızmak, memnun olmak, şaşırmak, korkmak" anlamında kullanmak istiyorsak, "be + past participle" ya da "get + past participle" yapısıyla, yani passive cümle yapısıyla kullanmamız gerekir.

 

She disappointed me with her low grades.

Düşük notlarıyla beni hayal kırıklığına uğrattı.

l was disappointed with her low grades.

Düşük notlarından dolayı hayal kırıklığına uğradım.

He surprises us all with his strange behaviour

Garip davranışlarıyla hepimizi şaşırtıyor

We are all surprised at his strange behaviour.

Onun garip davranışlarına hepimiz şaşırıyoruz.)

 

Belirsiz Kişilik Zamirlerinin Edilgen Yapısı.

 

Anyone, no one, anybody, nobody, anything ve nothing gibi belgisiz zamirlerin bulunduğu active cümleyi passive yaparken, cümlenin olumsuz anlamını bozmamaya dikkat ediniz.

 

Nobody can repair this broken vase.

Kimse bu kırık vazoyu tamir edemez.

This broken vase can't be repaired by anybody.

Kırık vazo hiç kimse tarafından tamir edilemedi.

No one has considered the result like this.

Kimse böyle sonuç olacağını düşünmemişti.

The result hasn't been considered like this

Sonuç böyle kabul edilmemiştir

 

Ulaçlar ve Mastarlarla Edilgen Yapılar.

 

"Want, would like, enjoy, hate, like" gibi fiiller, hem nesne alarak hem de nesne almadan kullanılabilen fiillerdir. Eğer bu fiilleri nesnesiz kullanıyorsak, passive biçime dönüştüremeyiz. Bazıları kural olarak dönüştürülebilse de, anlam açısından bozuk cümleler elde edilir.

 

Everybody likes him.

Herkes onu sever

He is liked by everybody.

Herkes tarafından sevilir.

The company wants a hardworking secretary.

Şirket çalışkan bir sekreter arıyor.

A hardworking secretary is wanted.

Çalışkan bir sekreter aranıyor.

I remember my father taking me to the cinema.

Babamın beni sinemaya götürdüğünü hatırlıyorum.

I remember being taken to the cinema.

Sinemaya götürüldüğümü hatırlıyorum.

They don't allow students to take books out from the library.

Onlar öğrencilerin kütüphaneden dışarı kitap götürmesine izin vermiyorlar.

Students aren't allowed to take books out from the library.

Öğrencilerin kütüphaneden dışarı kitap çıkarmalarına izin verilmiyor

0
0
0
s2sdefault
powered by social2s
Go to top